Ιστολόγια στην εκπαίδευση
Το εκπαιδευτικό ιστολόγιο (edublog) είναι ένα σύγχρονο εργαλείο στη σχολική εκπαίδευση και την εκπαίδευση ενηλίκων και η δημιουργία του δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις πληροφορικής. Μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος προβληματισμού και διαλόγου, δημοσίευσης εργασιών, πίνακας ανακοινώσεων κ.λπ. Διευκολύνει την ανάπτυξη και εφαρμογή κοινών σχεδίων δράσης, παρέχει ανατροφοδότηση, εξασφαλίζει την επικοινωνία μεταξύ των μελών μιας εκπαιδευτικής ομάδας, ενισχύει το μαθησιακό ενδιαφέρον και υποστηρίζει διαθεματικές δραστηριότητες και διαδικασίες οικοδόμησης της γνώσης με την επικοινωνία και το διάλογο.
Οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν τα ιστολόγια με δύο βασικούς τρόπους. Χρησιμοποιούν το ιστολόγιο είτε (α) σαν αποθήκη εκπαιδευτικού υλικού, είτε (β) σαν ηλεκτρονικό χώρο εργασίας και έκφρασης για τους μαθητές.
Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα ιστολογίων συναδέλφων της τάξης και όχι του γραφείου:
- Νεοελληνικά στη Β΄Λυκείου του Βασίλη Συμεωνίδη
- Λογοτεχνία κατεύθυνσης του Διονύση Μάνεση
- Ας ταξιδέψουμε μαζί στο χρόνο...της Αθανασίας Παπαχρήστου
- Δημιουργική γραφή της Άννας Μπουκουβάλα
- Αρισμαρί της Ευαγγελίας Στάμου
Δημιουργία λογαριασμού Gmail
Δημιουργία ιστολογίου
blogger.com
"Διδακτικές προτάσεις φιλολογικών μαθημάτων με ΤΠΕ" Σύνδεσμος Φιλολόγων Τρικάλων
Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν. Τρικάλων προσκαλεί τους φιλόλογους του νομού να συμμετάσχουν στην ημερίδα που διοργανώνει με θέμα: «Διδακτικές προτάσεις φιλολογικών μαθημάτων με ΤΠΕ και διαδραστικό πίνακα».
Εισηγητές θα είναι η κ. Άννα Μπουκουβάλα, φιλόλογος του Πειραματικού Γυμνασίου Ζωσιμαίας Ιωαννίνων, επιμορφώτρια Β’ Επιπέδου, και ο κ. Γεώργιος Πλεύρης, φιλόλογος, διευθυντής του Γυμνασίου Οινόης Καστοριάς, επιμορφωτής Β’ Επιπέδου.
Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010 και ώρα 4-8 μ.μ. στα εργαστήρια πληροφορικής του 7ου Γενικού Λυκείου Τρικάλων (Όπισθεν 1ου Λυκείου και 4ου Γυμνασίου, είσοδος από οδό Αργοναυτών).
• Στους συμμετέχοντες φιλόλογους θα χορηγηθεί βεβαίωση συμμετοχής.
• Εάν ο αριθμός των αιτήσεων συμμετοχής υπερβαίνει τον αριθμό των προβλεπόμενων θέσεων, θα διενεργηθεί κλήρωση.
• Δηλώσεις συμμετοχής μπορούν να γίνουν μέχρι την Τρίτη 7 Δεκεμβρίου:
1) στο email: mail@filologoi.gr
2) στα τηλέφωνα: 6936646807 (Vodafone) - (Ευθύμιος Κουφογιάννης)
977561015 (Cosmote) - (Αθηνά Κανάτα)
Το Δ.Σ. του Συνδέσμου ευχαριστεί θερμά το 7ο Γενικό Λύκειο Τρικάλων για τη φιλοξενία της ημερίδας και ιδιαίτερα τον διευθυντή κ. Χρήστο Ζορμπά που ανταποκρίθηκε πρόθυμα στο αίτημά μας για την παραχώρηση των εργαστηρίων πληροφορικής του σχολείου.
Σύνδεσμος Φιλολόγων Τρικάλων
Εισηγητές θα είναι η κ. Άννα Μπουκουβάλα, φιλόλογος του Πειραματικού Γυμνασίου Ζωσιμαίας Ιωαννίνων, επιμορφώτρια Β’ Επιπέδου, και ο κ. Γεώργιος Πλεύρης, φιλόλογος, διευθυντής του Γυμνασίου Οινόης Καστοριάς, επιμορφωτής Β’ Επιπέδου.
Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010 και ώρα 4-8 μ.μ. στα εργαστήρια πληροφορικής του 7ου Γενικού Λυκείου Τρικάλων (Όπισθεν 1ου Λυκείου και 4ου Γυμνασίου, είσοδος από οδό Αργοναυτών).
• Στους συμμετέχοντες φιλόλογους θα χορηγηθεί βεβαίωση συμμετοχής.
• Εάν ο αριθμός των αιτήσεων συμμετοχής υπερβαίνει τον αριθμό των προβλεπόμενων θέσεων, θα διενεργηθεί κλήρωση.
• Δηλώσεις συμμετοχής μπορούν να γίνουν μέχρι την Τρίτη 7 Δεκεμβρίου:
1) στο email: mail@filologoi.gr
2) στα τηλέφωνα: 6936646807 (Vodafone) - (Ευθύμιος Κουφογιάννης)
977561015 (Cosmote) - (Αθηνά Κανάτα)
Το Δ.Σ. του Συνδέσμου ευχαριστεί θερμά το 7ο Γενικό Λύκειο Τρικάλων για τη φιλοξενία της ημερίδας και ιδιαίτερα τον διευθυντή κ. Χρήστο Ζορμπά που ανταποκρίθηκε πρόθυμα στο αίτημά μας για την παραχώρηση των εργαστηρίων πληροφορικής του σχολείου.
Σύνδεσμος Φιλολόγων Τρικάλων
Περάκειος ιστορία
Απολαυστική ιστορία της Ελλάδας, από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μέχρι τις μέρες μας σε 13 λεπτά και 39 δευτερόλεπτα, μέσα από τις ταινίες του Νίκου Περάκη..
Εικονικές περιηγήσεις
Οι δυνατότητες του δικτύου είναι απεριόριστες. Τώρα πια υπάρχει η δυνατότητα περιήγησης 360° σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Θαυμάστε:
- Εικονική περιήγηση στην Ακρόπολη των Αθηνών
- Εικονική περιήγηση στις Μυκήνες
- Εικονική περιήγηση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
- Εικονική περιήγηση στη Νικόπολη
- Εικονική περιήγηση στην Αγία Σοφία
- Εικονική περιήγηση στην Αγία Σοφία (νέο, υψηλής ανάλυσης)
- και σε πάνω από πενήντα τοποθεσίες ιστορικού ενδιαφέροντος σε ολόκληρη την Ελλάδα
- Εικονική περιήγηση στην Καπέλα Σιξτίνα (σε πλήρη οθόνη!!)
- Εικονική περιήγηση στην Πομπηΐα
- Εικονική περιήγηση (επιτέλους!!!) και στην Ακρόπολη. (ενημέρωση 2 Ιουλίου 2012)
- Εικονική περιήγηση στην Ακρόπολη (νέα με ιδιάιτερα υψηλή ανάλυση)
- Εικονική περιήγηση στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης
- Εικονική περιήγηση σε μουσεία του κόσμου Google Art Project.
Υπολογιστές στην αρχαιότητα
Εμείς όντως ανακαλύψαμε τους υπολογιστές!!!
και το δεύτερο μέρος
Σύ σωλήν!!
Εντυπωσιακότατον!!
και το δεύτερο μέρος
Σύ σωλήν!!
Εντυπωσιακότατον!!
Scribblar
Ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο σύγχρονης διαδραστικής συνεργασίας είναι και το σχετικά καινούργιο Scribblar. Το μόνο που χρειάζεστε είναι ένας περιηγητής ιστού, όπως ο Firefox ή ο Chrome
Προσφέρει έναν κοινό ασπροπίνακα για πολλούς χρήστες ταυτόχρονα. Επιτρέπει στους χρήστες να συνεργάζονται σε πραγματικό χρόνο, βλέποντας όλοι τις κινήσεις των υπολοίπων. Υποστηρίζει τη χρήση εικόνων, κειμένου, σχημάτων, παρουσιάσεων, αρχείων pdf, ήχου καθώς και γραπτής συνομιλίας. Πρόκειται για ένα αρκετά χρήσιμο εργαλείο συνεργατικής μάθησης που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με πολλούς τρόπους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Αναμένεται και ο πλήρης εξελληνισμός του ;-) από τον γράφοντα.
Ενημέρωση: Ο εξελληνισμός έχει ολοκληρωθεί. Για να επιλέξουμε Ελληνικά από το πάνω δεξιό μέρος της εφαρμογής αντί για English επιλέγουμε ελληνικά από το αναπτυσσόμενο μενού.
http://www.scribblar.com/rooms/index.cfm?r=44mwr8
Προσφέρει έναν κοινό ασπροπίνακα για πολλούς χρήστες ταυτόχρονα. Επιτρέπει στους χρήστες να συνεργάζονται σε πραγματικό χρόνο, βλέποντας όλοι τις κινήσεις των υπολοίπων. Υποστηρίζει τη χρήση εικόνων, κειμένου, σχημάτων, παρουσιάσεων, αρχείων pdf, ήχου καθώς και γραπτής συνομιλίας. Πρόκειται για ένα αρκετά χρήσιμο εργαλείο συνεργατικής μάθησης που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με πολλούς τρόπους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Αναμένεται και ο πλήρης εξελληνισμός του ;-) από τον γράφοντα.
Ενημέρωση: Ο εξελληνισμός έχει ολοκληρωθεί. Για να επιλέξουμε Ελληνικά από το πάνω δεξιό μέρος της εφαρμογής αντί για English επιλέγουμε ελληνικά από το αναπτυσσόμενο μενού.
http://www.scribblar.com/rooms/index.cfm?r=44mwr8
Ψηφιακό σχολείο
Έγινε η παρουσίαση της ψηφιακής διάστασης του Νέου Σχολείου και ανακοινώθηκε η ψηφιακή πλατφόρμα που τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://digitalschool.ypaideias.gr/
Διατίθενται αρκετά από τα βιβλία όλων των βαθμίδων σε ψηφιακή μορφή και εμπλουτισμένα με πρόσθετο διαδραστικό υλικό (animations, videos, υπερσυνδέσμους, κλπ).
Μπορείτε να δείτε και το σχετικό βίντεο του Υπουργείου για το ξεκίνημα του ψηφιακού σχολείου.
Διατίθενται αρκετά από τα βιβλία όλων των βαθμίδων σε ψηφιακή μορφή και εμπλουτισμένα με πρόσθετο διαδραστικό υλικό (animations, videos, υπερσυνδέσμους, κλπ).
Μπορείτε να δείτε και το σχετικό βίντεο του Υπουργείου για το ξεκίνημα του ψηφιακού σχολείου.
Όλοι οι τίτλοι εκπαιδευτικού λογισμικού
Στη σελίδα αυτή θα βρείτε όλους τους τίτλους Εκπαιδευτικού Λογισμικού που έχει προμηθευτεί το Υ.Π.Δ.Β.Μ.Θ. στα πλαίσια διαφόρων έργων.
Οι τίτλοι είναι ταξινομημένοι αλφαβητικά και όσοι από αυτούς έχουν την ένδειξη Ναι στη στήλη DownLoad Status μπορείτε να τους κατεβάσετε στον υπολογιστή σας ανάλογα με τα δικαιώματα του λογαριασμού σας. Συνηθέστατα οι σχολικές μονάδες χρησιμοποιούν τους κωδικούς πρόσβασης στις υπηρεσίες του Υ.Π.Δ.Β.Μ.Θ. ενώ οι εκπαιδευτικοί τους αντίστοιχους κωδικούς τους στο sch.gr (προϋποθέτει εγγραφή που μπορεί να γίνει εδώ). Περιλαμβάνονται περίπου 180 τίτλοι (η λίστα ανανανεώνεται συνεχώς)
Οι τίτλοι είναι ταξινομημένοι αλφαβητικά και όσοι από αυτούς έχουν την ένδειξη Ναι στη στήλη DownLoad Status μπορείτε να τους κατεβάσετε στον υπολογιστή σας ανάλογα με τα δικαιώματα του λογαριασμού σας. Συνηθέστατα οι σχολικές μονάδες χρησιμοποιούν τους κωδικούς πρόσβασης στις υπηρεσίες του Υ.Π.Δ.Β.Μ.Θ. ενώ οι εκπαιδευτικοί τους αντίστοιχους κωδικούς τους στο sch.gr (προϋποθέτει εγγραφή που μπορεί να γίνει εδώ). Περιλαμβάνονται περίπου 180 τίτλοι (η λίστα ανανανεώνεται συνεχώς)
Πώς φορολογούσαν οι αρχαίοι
Εύποροι και πόρνες, μέτοικοι και σύμμαχοι, όλοι φορολογούνταν στην αρχαία Αθήνα. Τα τεκμήρια στο Επιγραφικό Μουσείο
Εάν οι αρχαίοι Αθηναίοι δεν ήταν μάστορες στην επιβολή και την είσπραξη φόρων, σήμερα ίσως να μην υπήρχε ο Παρθενώνας. Υπερβολή; Κι όμως, χάρη στο χαράτσι που πλήρωναν οι άλλες πόλεις κατά την Α' Αθηναϊκή Συμμαχία -ειδικότερα από το 454 π.Χ., το ένα εξηκοστό του ετήσιου φόρου πήγαινε υπέρ της... θεάς Αθηνάς- ο Περικλής εξοικονόμησε τα χρήματα για να χτιστεί ο περίφημος ναός.
Ορισμένες από τις επιγραφές του Επιγραφικού Μουσείου μάς αποκαλύπτουν πώς οι αρχαίοι Αθηναίοι γέμιζαν το κρατικό ταμείο Ορισμένες από τις επιγραφές του Επιγραφικού Μουσείου μάς αποκαλύπτουν πώς οι αρχαίοι Αθηναίοι γέμιζαν το κρατικό ταμείο Πριν από 2.500 χρόνια τα κρατικά ταμεία της Αθήνας ήταν γεμάτα, χωρίς τη βοήθεια των οικονομολόγων του Χάρβαρντ. Η οικονομική κρίση ήταν άγνωστη λέξη και το πλεόνασμα έφτανε σε τέτοιο ύψος που αν το είχε σήμερα ο Γ. Παπακωνσταντίνου θα έκλαιγε από χαρά. Και τότε όμως, χωρίς την πίεση των ευρωπαίων εταίρων, έμπαιναν φόροι με διάφορες ονομασίες, τακτικοί και έκτακτοι, άμεσοι και έμμεσοι, για δημόσια έργα, για στρατιωτικό εξοπλισμό, κ.λπ. Ουδείς διέφευγε. Πλήρωναν οι έχοντες και κατέχοντες, πλήρωναν όμως και οι μέτοικοι, οι ξένοι δηλαδή, πλήρωναν και οι πόρνες!
Οι αρχαίοι φόροι έμπαιναν με την έγκριση της Βουλής. Οσο για τη διαφάνεια, τα ονόματα όσων πλήρωναν αναγράφονταν στους φορολογικούς καταλόγους της εποχής, που βρίσκονταν σε κοινή θέα. Πάνω σε πέτρινες πλάκες και στήλες δηλαδή, σαν αυτές που υπάρχουν στο Επιγραφικό Μουσείο, ένα γνωστό-άγνωστο αλλά πολύ ενδιαφέρον μουσείο στην οδό Τοσίτσα 1, που αναδεικνύει και τεκμηριώνει κομμάτια της Ιστορίας.
Εκεί βρήκαμε τη μνημειώδη «Στήλη της εξηκοστής», έναν λίθινο φορολογικό κατάλογο ύψους 3,5 μέτρων όπου είναι καταγεγραμμένες κατά γεωγραφικές ενότητες οι καταβολές των συμμάχων της Α' Αθηναϊκής Συμμαχίας την περίοδο 454/3-440/39 π.Χ., προκειμένου να υπάρχει μια «καβάντζα» για να αντιμετωπιστούν οι Πέρσες. Οι εισφορές ήταν ανάλογες με την οικονομική κατάσταση των 265 συμμάχων. Βλέπουμε δηλαδή από τους Ιωνες οι Κυμαίοι να πληρώνουν 12 τάλαντα (6.000 δραχμές) και οι Νισύριοι μόλις ένα, ενώ από τη Θράκη οι Μενδαίοι έδιναν εννέα τάλαντα και οι Θάσιοι 30!
«Εκτός από αυτόν τον τακτικό φόρο, από το 440 π.Χ. η Αθήνα επέβαλλε στους συμμάχους της και έκτακτη εφάπαξ εισφορά, τη λεγόμενη επιφορά», μας πληροφορεί η διευθύντρια του Επιγραφικού Μουσείου Μαρία Λαγογιάννη. «Η δε είσπραξη είχε ανατεθεί σε ειδικούς άρχοντες, τους Ελληνοταμίες».
Οπως αποδεικνύεται, οι αρχαίοι Αθηναίοι είχαν πολλά κόλπα για την είσπραξη των φόρων. Οταν οι άλλες πόλεις άρχισαν να διαμαρτύρονται ενόψει της Β' Αθηναϊκής Συμμαχίας, οι Αθηναίοι τους υποσχέθηκαν ότι θα καταργήσουν τον συμμαχικό φόρο. Αυτό που έκαναν τελικά ήταν να του αλλάξουν όνομα και να τον πουν «σύνταξη».
Η κυρίαρχη αθηναϊκή πολιτεία είχε διάφορες πηγές για να γεμίζει το δημόσιο ταμείο. Υπήρχαν οι καταβολές για εκμίσθωση δημόσιας περιουσίας (κτήματα, οικοδομήματα ή τα μεταλλεία του Λαυρίου), υπήρχαν και οι δικαστικές καταβολές.
Κι άλλα τακτικά τέλη γέμιζαν τον κρατικό κορβανά: για να εισαχθούν και να εξαχθούν προϊόντα από τα αττικά λιμάνια (πεντηκοστή), ή για να εισαχθούν εμπορεύματα από τις πύλες της πόλης (διαπύλιον). Καμία εξαίρεση. Οι μέτοικοι έπρεπε να ανανεώνουν επί πληρωμή μία φορά το χρόνο την άδεια παραμονής τους στην Αθήνα (μετοίκιον), ενώ κατέβαλλαν και επιπρόσθετο τέλος για να έχουν το δικαίωμα να εργασθούν (ξενικόν). Οι δε οίκοι έδιναν τον... πορνικό φόρο.
Οι αμυντικές δαπάνες
Μέρος των κρατικών εσόδων πήγαινε για δημόσια έργα. Σε μια στήλη του μουσείου (432/1 π.Χ.) σώζονται δύο τροπολογίες σε ψήφισμα που σχετίζονται πιθανότατα με τη βελτίωση του συστήματος ύδρευσης της Αθήνας ή την κατασκευή και επισκευή των κρηνών. «Το έργο είχε προγραμματιστεί να γίνει "από ολιγίστων χρημάτων", αλλά κατά προτεραιότητα», εξηγεί η Μ. Λαγογιάννη. «Η οικογένεια του Περικλή μάλλον προσφέρθηκε να καλύψει τη δαπάνη, αλλά η πόλη αποφάσισε τα χρήματα να δοθούν από τον φόρο των συμμαχικών πόλεων».
Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι φρόντιζαν, επίσης, να εξασφαλίσουν κονδύλια για την άμυνα. «Οι πιο εύποροι ήταν υποχρεωμένοι να αναλαμβάνουν την "τριηραρχία", την ετήσια δαπάνη για εξοπλισμό ενός πολεμικού πλοίου και τη σίτιση των ναυτών, που καθορίζονταν σε μια δραχμή ανά ναύτη ημερησίως», συνεχίζει η διευθύντρια του μουσείου, το οποίο εκθέτει μια σχετική στήλη του 481/0 π.Χ.
Χρειαζόταν τόλμη για να αρνηθεί κάποιος αυτό το σημαντικό έξοδο. Σε αυτή την περίπτωση έπρεπε να υποδείξει κάποιον άλλον, που θεωρούσε πιο πλούσιο, και να προτείνει αντίδοση. Να ανταλλάξει, δηλαδή, την περιουσία του με την περιουσία του πλουσιότερου. Αν ο άλλος πολίτης αρνιόταν, τότε η ανάθεση γινόταν από τα αρμόδια δικαστήρια.
Υποχρεωτική, αλλά ιδιαίτερα τιμητική ήταν και η χορηγία, η ανάληψη της δαπάνης για την προετοιμασία του χορού, τις θρησκευτικές εκδηλώσεις, τις παραστάσεις των δραματικών αγώνων. «Η χορηγία στοίχιζε 300-5.000 δρχ., όταν τον 5ο αιώνα ο ετήσιος μισθός της ιέρειας της Αθηνάς Νίκης ήταν 50 δρχ.», τονίζει η Μ. Λαγογιάννη, καθώς μας δείχνει μια στήλη του 313/2 π.Χ. Πρόκειται για τιμητικό ψήφισμα του Δήμου Αιξωνής (η σημερινή Γλυφάδα) για δύο χορηγούς, τον Αυτέα και τον Φιλοξενίδη, οι οποίοι «καλώς και φιλοτίμως εχορήγησαν».
Σαν να μην έφταναν και τότε τα τακτικά μέτρα, υπήρχαν και έκτακτα. Οπως η «επίδοσις» (σε χρήματα ή για την εκτέλεση συγκεκριμένου δημόσιου έργου) την οποία κατέβαλλαν οι πλούσιοι αλλά και οι μέτοικοι για την ενίσχυση της πόλης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Κι ακόμα η «εισφορά» σε περίοδο πολέμου για στρατιωτικές δαπάνες.
Κι αν κάποιος πιανόταν να φοροδιαφεύγει, ο νόμος ήταν αυστηρός, ακόμα και για τον φοροεισπράκτορα. Για του λόγου το αληθές, υπάρχει ένα ψήφισμα του 510 π.Χ. για τους αθηναίους κληρούχους στη Σαλαμίνα, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλλουν φόρο, να εκτελούν τη στρατιωτική τους θητεία, ενώ δεν επιτρέπονταν να εκμισθώσουν τη γη που τους είχε παραχωρηθεί. Εάν τα παραβίαζαν, πλήρωναν πρόστιμο, το τριπλάσιο του μισθώματος, στο Δημόσιο.
Οχι μόνον αυτές τις επιγραφές, αλλά και πολλές άλλες, πάνω από 13.400 διαθέτει το Επιγραφικό Μουσείο, που χρονολογούνται από το 8ο αι. π.Χ. έως και τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Ανάμεσά τους ο άβαξ από τη Σαλαμίνα με αριθμητικά σύμβολα, η αρχαιότερη επιγραφή σε λίθο από την Ακρόπολη, ο Ιερός Νόμος του Εκατόμπεδου, κ.ά.
Προσιτό, στο κέντρο της Αθήνας και πάντα με δωρεάν είσοδο, το μουσείο οργάνωσε πριν από λίγες ημέρες ένα επιτυχημένο τριήμερο εκδηλώσεων με εκθέσεις δημιουργών της Σχολής Καλών Τεχνών και του Πολυτεχνείου, προβολές ταινιών, μουσική με αρχαία όργανα, αφήγηση παραμυθιών. Στόχος του να φέρει πιο κοντά όσους κατοικούν ή εργάζονται στα Εξάρχεια. Παράλληλα συνεχίζονται τα εκπαιδευτικά προγράμματά για τη γένεση της γραφής και της δημοκρατίας, ενώ κυκλοφόρησε και το ημερολόγιό του που είναι αφιερωμένο στους αττικούς μήνες.
Πηγή: Ελευθεροτυπία
Εάν οι αρχαίοι Αθηναίοι δεν ήταν μάστορες στην επιβολή και την είσπραξη φόρων, σήμερα ίσως να μην υπήρχε ο Παρθενώνας. Υπερβολή; Κι όμως, χάρη στο χαράτσι που πλήρωναν οι άλλες πόλεις κατά την Α' Αθηναϊκή Συμμαχία -ειδικότερα από το 454 π.Χ., το ένα εξηκοστό του ετήσιου φόρου πήγαινε υπέρ της... θεάς Αθηνάς- ο Περικλής εξοικονόμησε τα χρήματα για να χτιστεί ο περίφημος ναός.
Ορισμένες από τις επιγραφές του Επιγραφικού Μουσείου μάς αποκαλύπτουν πώς οι αρχαίοι Αθηναίοι γέμιζαν το κρατικό ταμείο Ορισμένες από τις επιγραφές του Επιγραφικού Μουσείου μάς αποκαλύπτουν πώς οι αρχαίοι Αθηναίοι γέμιζαν το κρατικό ταμείο Πριν από 2.500 χρόνια τα κρατικά ταμεία της Αθήνας ήταν γεμάτα, χωρίς τη βοήθεια των οικονομολόγων του Χάρβαρντ. Η οικονομική κρίση ήταν άγνωστη λέξη και το πλεόνασμα έφτανε σε τέτοιο ύψος που αν το είχε σήμερα ο Γ. Παπακωνσταντίνου θα έκλαιγε από χαρά. Και τότε όμως, χωρίς την πίεση των ευρωπαίων εταίρων, έμπαιναν φόροι με διάφορες ονομασίες, τακτικοί και έκτακτοι, άμεσοι και έμμεσοι, για δημόσια έργα, για στρατιωτικό εξοπλισμό, κ.λπ. Ουδείς διέφευγε. Πλήρωναν οι έχοντες και κατέχοντες, πλήρωναν όμως και οι μέτοικοι, οι ξένοι δηλαδή, πλήρωναν και οι πόρνες!
Οι αρχαίοι φόροι έμπαιναν με την έγκριση της Βουλής. Οσο για τη διαφάνεια, τα ονόματα όσων πλήρωναν αναγράφονταν στους φορολογικούς καταλόγους της εποχής, που βρίσκονταν σε κοινή θέα. Πάνω σε πέτρινες πλάκες και στήλες δηλαδή, σαν αυτές που υπάρχουν στο Επιγραφικό Μουσείο, ένα γνωστό-άγνωστο αλλά πολύ ενδιαφέρον μουσείο στην οδό Τοσίτσα 1, που αναδεικνύει και τεκμηριώνει κομμάτια της Ιστορίας.
Εκεί βρήκαμε τη μνημειώδη «Στήλη της εξηκοστής», έναν λίθινο φορολογικό κατάλογο ύψους 3,5 μέτρων όπου είναι καταγεγραμμένες κατά γεωγραφικές ενότητες οι καταβολές των συμμάχων της Α' Αθηναϊκής Συμμαχίας την περίοδο 454/3-440/39 π.Χ., προκειμένου να υπάρχει μια «καβάντζα» για να αντιμετωπιστούν οι Πέρσες. Οι εισφορές ήταν ανάλογες με την οικονομική κατάσταση των 265 συμμάχων. Βλέπουμε δηλαδή από τους Ιωνες οι Κυμαίοι να πληρώνουν 12 τάλαντα (6.000 δραχμές) και οι Νισύριοι μόλις ένα, ενώ από τη Θράκη οι Μενδαίοι έδιναν εννέα τάλαντα και οι Θάσιοι 30!
«Εκτός από αυτόν τον τακτικό φόρο, από το 440 π.Χ. η Αθήνα επέβαλλε στους συμμάχους της και έκτακτη εφάπαξ εισφορά, τη λεγόμενη επιφορά», μας πληροφορεί η διευθύντρια του Επιγραφικού Μουσείου Μαρία Λαγογιάννη. «Η δε είσπραξη είχε ανατεθεί σε ειδικούς άρχοντες, τους Ελληνοταμίες».
Οπως αποδεικνύεται, οι αρχαίοι Αθηναίοι είχαν πολλά κόλπα για την είσπραξη των φόρων. Οταν οι άλλες πόλεις άρχισαν να διαμαρτύρονται ενόψει της Β' Αθηναϊκής Συμμαχίας, οι Αθηναίοι τους υποσχέθηκαν ότι θα καταργήσουν τον συμμαχικό φόρο. Αυτό που έκαναν τελικά ήταν να του αλλάξουν όνομα και να τον πουν «σύνταξη».
Η κυρίαρχη αθηναϊκή πολιτεία είχε διάφορες πηγές για να γεμίζει το δημόσιο ταμείο. Υπήρχαν οι καταβολές για εκμίσθωση δημόσιας περιουσίας (κτήματα, οικοδομήματα ή τα μεταλλεία του Λαυρίου), υπήρχαν και οι δικαστικές καταβολές.
Κι άλλα τακτικά τέλη γέμιζαν τον κρατικό κορβανά: για να εισαχθούν και να εξαχθούν προϊόντα από τα αττικά λιμάνια (πεντηκοστή), ή για να εισαχθούν εμπορεύματα από τις πύλες της πόλης (διαπύλιον). Καμία εξαίρεση. Οι μέτοικοι έπρεπε να ανανεώνουν επί πληρωμή μία φορά το χρόνο την άδεια παραμονής τους στην Αθήνα (μετοίκιον), ενώ κατέβαλλαν και επιπρόσθετο τέλος για να έχουν το δικαίωμα να εργασθούν (ξενικόν). Οι δε οίκοι έδιναν τον... πορνικό φόρο.
Οι αμυντικές δαπάνες
Μέρος των κρατικών εσόδων πήγαινε για δημόσια έργα. Σε μια στήλη του μουσείου (432/1 π.Χ.) σώζονται δύο τροπολογίες σε ψήφισμα που σχετίζονται πιθανότατα με τη βελτίωση του συστήματος ύδρευσης της Αθήνας ή την κατασκευή και επισκευή των κρηνών. «Το έργο είχε προγραμματιστεί να γίνει "από ολιγίστων χρημάτων", αλλά κατά προτεραιότητα», εξηγεί η Μ. Λαγογιάννη. «Η οικογένεια του Περικλή μάλλον προσφέρθηκε να καλύψει τη δαπάνη, αλλά η πόλη αποφάσισε τα χρήματα να δοθούν από τον φόρο των συμμαχικών πόλεων».
Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι φρόντιζαν, επίσης, να εξασφαλίσουν κονδύλια για την άμυνα. «Οι πιο εύποροι ήταν υποχρεωμένοι να αναλαμβάνουν την "τριηραρχία", την ετήσια δαπάνη για εξοπλισμό ενός πολεμικού πλοίου και τη σίτιση των ναυτών, που καθορίζονταν σε μια δραχμή ανά ναύτη ημερησίως», συνεχίζει η διευθύντρια του μουσείου, το οποίο εκθέτει μια σχετική στήλη του 481/0 π.Χ.
Χρειαζόταν τόλμη για να αρνηθεί κάποιος αυτό το σημαντικό έξοδο. Σε αυτή την περίπτωση έπρεπε να υποδείξει κάποιον άλλον, που θεωρούσε πιο πλούσιο, και να προτείνει αντίδοση. Να ανταλλάξει, δηλαδή, την περιουσία του με την περιουσία του πλουσιότερου. Αν ο άλλος πολίτης αρνιόταν, τότε η ανάθεση γινόταν από τα αρμόδια δικαστήρια.
Υποχρεωτική, αλλά ιδιαίτερα τιμητική ήταν και η χορηγία, η ανάληψη της δαπάνης για την προετοιμασία του χορού, τις θρησκευτικές εκδηλώσεις, τις παραστάσεις των δραματικών αγώνων. «Η χορηγία στοίχιζε 300-5.000 δρχ., όταν τον 5ο αιώνα ο ετήσιος μισθός της ιέρειας της Αθηνάς Νίκης ήταν 50 δρχ.», τονίζει η Μ. Λαγογιάννη, καθώς μας δείχνει μια στήλη του 313/2 π.Χ. Πρόκειται για τιμητικό ψήφισμα του Δήμου Αιξωνής (η σημερινή Γλυφάδα) για δύο χορηγούς, τον Αυτέα και τον Φιλοξενίδη, οι οποίοι «καλώς και φιλοτίμως εχορήγησαν».
Σαν να μην έφταναν και τότε τα τακτικά μέτρα, υπήρχαν και έκτακτα. Οπως η «επίδοσις» (σε χρήματα ή για την εκτέλεση συγκεκριμένου δημόσιου έργου) την οποία κατέβαλλαν οι πλούσιοι αλλά και οι μέτοικοι για την ενίσχυση της πόλης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Κι ακόμα η «εισφορά» σε περίοδο πολέμου για στρατιωτικές δαπάνες.
Κι αν κάποιος πιανόταν να φοροδιαφεύγει, ο νόμος ήταν αυστηρός, ακόμα και για τον φοροεισπράκτορα. Για του λόγου το αληθές, υπάρχει ένα ψήφισμα του 510 π.Χ. για τους αθηναίους κληρούχους στη Σαλαμίνα, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλλουν φόρο, να εκτελούν τη στρατιωτική τους θητεία, ενώ δεν επιτρέπονταν να εκμισθώσουν τη γη που τους είχε παραχωρηθεί. Εάν τα παραβίαζαν, πλήρωναν πρόστιμο, το τριπλάσιο του μισθώματος, στο Δημόσιο.
Οχι μόνον αυτές τις επιγραφές, αλλά και πολλές άλλες, πάνω από 13.400 διαθέτει το Επιγραφικό Μουσείο, που χρονολογούνται από το 8ο αι. π.Χ. έως και τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Ανάμεσά τους ο άβαξ από τη Σαλαμίνα με αριθμητικά σύμβολα, η αρχαιότερη επιγραφή σε λίθο από την Ακρόπολη, ο Ιερός Νόμος του Εκατόμπεδου, κ.ά.
Προσιτό, στο κέντρο της Αθήνας και πάντα με δωρεάν είσοδο, το μουσείο οργάνωσε πριν από λίγες ημέρες ένα επιτυχημένο τριήμερο εκδηλώσεων με εκθέσεις δημιουργών της Σχολής Καλών Τεχνών και του Πολυτεχνείου, προβολές ταινιών, μουσική με αρχαία όργανα, αφήγηση παραμυθιών. Στόχος του να φέρει πιο κοντά όσους κατοικούν ή εργάζονται στα Εξάρχεια. Παράλληλα συνεχίζονται τα εκπαιδευτικά προγράμματά για τη γένεση της γραφής και της δημοκρατίας, ενώ κυκλοφόρησε και το ημερολόγιό του που είναι αφιερωμένο στους αττικούς μήνες.
Πηγή: Ελευθεροτυπία
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)